Herb Ostoja
Mają być dwa księżyce niepełne żółte, barkami do siebie obrócone,
każdy z nich jednym rogiem do góry, drugim na dół obrócony,
między nimi miecz biały otłuczony, rękojeścią do góry, końcem na dół,
w polu czerwonym. Na hełmie pięć piór.
[ Kasper Niesiecki, Herbarz VII, str. 170 ]
OSTOYA – Genus Polonicum loquax et arrogans.
OSTOJA – Ród polski gadatliwy i zarozumiały.
[ Jan Długosz, Jnsignia, str. 26 ]
Linki
Wikipedia : http://pl.wikipedia.org/wiki/Ostoja_(herb_szlachecki)
Stowarzyszenie Ostoja : http://www.ostoya.org
Symbolika herbu
Kształt tarczy jest typu późno gotyckiego lub hiszpańskiego. Kształt i forma korony – szlachecka stosowana przez szlachtę: niemiecką, polską, szwedzką i rosyjską. Hełm w herbie jest symbolem przynależności do stanu rycerskiego. Labry stanowią ozdobę hełmu. Płaszcz stanowi uroczysty strój z zaznaczeniem strony zewnętrznej i wewnętrznej. Miecz na tarczy – broń rycerza , symbolizuje honor wojenny i męstwo w bitwie. Znak obnażonego miecza stanowi symbol – myśli o walce.Złote półksiężyce określają rycerzy zwyciężających w blasku księżyca i gwiazd.
[ wg Pawła Dudzińskiego „Alfabet Heraldyczny” ]
Herb w Rodzinie
Niestety nie zachowały się żadne dokumenty poświadczające prawa do herbu. W przeszłości Boguszewscy wielokrotnie ratowali życie pozostawiając wszystkie dobra materialne. Z pokolenia na pokolenia przekazywane informacje, to na ich podstawie rozpoczęte zostały poszukiwania źródeł herbu rodzinnego.
Podstawą do potwierdzenia przynależności nazwiska Boguszewski do herbu OSTOJA jest jedno z najważniejszych wydawnictw związanych z heraldyką polską 12-sto tomowy „Herbarz polski”
„… Boguszewski h. Ostoja, pochodzą ze wsi Bogusze w ziemi drohickiej; dowiedli szlachectwa w grodzie warszawskim 1686r.”
[ Adam Boniecki wyd. Gebethner i Wolf; W-wa 1889 r.; str. 353-354 ]
W tomie „Uzupełnienia i sprostowania” do cz. I ” Herbarza polskiego” – znajduje się zapis na str. 227:
„…do strony 354 tom I do Boguszewskich h. Ostoja dodaj: Konstanty ż. Aleksandrą Gostyńską, który miał synów: Antoniego i Józefa.”
Legenda herbowa
Za panowania Bolesława Śmiałego (1058 – 1078) króla polskiego, gdy albowiem nieprzyjaciel wtargnął w granice polskie, wysłany przeciwko nim pułkownik, imieniem OSTOJA, w niewielkim ludzi do boju poczcie języka wziąwszy o zbliżającym się nieprzyjacielu, cicho się pod obóz podemknął i straż wyciął tak, że żaden z nich albo miecza, albo pętów nie uszedł. Jeden z pojmanych szukając łaski w swej niedoli u pomienionego Ostoi przyrzekł mu pod przysięgą, że mu miał dopomóc do większego zwycięstwa. Darowany tedy wolnością, prosto do swego obozu przypadł, tam nie wspominając o porażce swoich, jeszcze do tego nakłonił hetmana swego , że nowe posiłki straży pierwszej i daleko liczniejsze wysłał. O tych upewniony Ostoja, tak ich ze wszystkich oskoczył, że żaden szabli jego nie uszedł., dopiero z drugimi po bliższymi chorągwiami złączywszy się, nocą na obóz nieprzyjacielski uderzył, gdzie przestraszeni wszyscy, jedni pod miecz dostali, drudzy do po bliższych lasów, życie salwując, od goniących się i szukających poginęli. Za to tedy dzieło Ostoja i herbem tym nadany, i w znaczne dobra opatrzony, nawet i niewolnik, który mu do tego zwycięstwa dopomógł, tymże klejnotem i wolnością udarowany.
[ Kasper Niesiecki, Herbarz VII, str. 170-171 ]
Po odłączeniu od Rzeczypospolitej województwa smoleńskiego, do województwa witebskiego została przyłączona w 1667 r., pozostała przy Litwie ziemia orszańska, tworząc odrębny powiat. Szlachta ziemi orszańskiej sejmikowała w Orszy i wysyłała na sejm dwóch posłów i dwóch deputatów do Trybunału. W Witebsku i Orszy znajdowały się starostwa grodowe. Starostą witebskim był z urzędu wojewoda, starostwo orszańskie należało do dóbr królewskich.
Znak runiczny
Herb Ostoja posiada również swój symbol runiczny. Symbol ten służył niegdyś do oznaczania posiadanych zwierząt, mógł być również umieszczany na zbroi. W tym przypadku oznacza on stanice Czewojów – według przekazów od nich mają pochodzić dawne rody Ostojów i Przeginiów.
[„Alfabet heraldyczny” Pawła Dudzińskiego wyd. Diogenes Warszawa 1997 r. opiniowanego przez prof. Dr hab. Stefana Kuczyńskiego (ISBN-83-7129-476 X Nr 1704)]
Informacje zebrane
- wg Sławomira Górzyńskiego i Jerzego Kochanowskiego „Herby Szlachty Polskiej”; UW i wyd. ALFA; Warszawa 1990; roz. OSTOJA – Najstarsza zapiska sądowa o herbie OSTOJA pochodzi z 1388 r.
- B. Ulanowski – Starodawne prawa polskiego pomniki, t. VIII, nr 4730 Herb ten znajduje się również w Klejnotach Długoszowych oraz w herbarzach: Gelego, Codex Bergshammar, Bellenville Lyncenich i Kronice Soboru w Konstancji.
- Wizerunek herbu został przedstawiony również przy zapisce sądowej z 1588 r.
W. Semkowicz, Wywody szlachectwa… nr 178 Najbardziej rozpowszechniony był w ziemi krakowskiej, lubelskiej, łęczyckiej, poznańskiej, ruskiej, sandomierskiej, sieradzkiej oraz w Prusach.
Należy również zwrócić uwagę na to, że herb Ostoja miał kilka odmian, były to m.in.: Ostoja I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII oraz odmiana Ostoja- pruska. Wszystkie odmiany znacznie różniły się o siebie. Podstawą herbu Rodziny Boguszewskich jest wersja OSTOJA II. Poszukiwania źródeł jeszcze nie zostały zakończone, ciągle natrafiamy na nowe informacje. W wielu herbarzach nazwisko Boguszewski jest przypisane do herbów KORAB i JUŃCZYK, jednak nasi dziadowie zgodnie mówili tylko o herbie OSTOJA.